تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

[بسطام بیرامی]

سلام به همه دوستان
مثلا ما مهندسیم
دیروز یه مدار برام آوردن میگن این خرابه کار نمیکنه ، میگم چییه؟!چیکار میکنه؟! میگن نمیدونیم )
حالا کار ندارم ، کلا یه مدار رو چجوری میشه عیب یابی کرد؟!
برای تست سوختن یا سالم بودن هر یک از المان ها بر روی برد چه روش هایی ( نکات عملی ساده ) است؟!
تعمیرکارا ( تعویض کار ) که از الکترونیک هم سر رشته چندانی ندارن چیکار میکنن ( راه عملی ) ؟!
اصلا راهی هست بشه شماتیک مدارو از روی PCB در آورد؟!
بد نیس توی این زمینه یه تاپیک درست بشه
ممنون از همراهی همه :rolleyes:

[Msn.elecomp]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

سلام [color=rgb(0, 0, 255)][/size]حالا کار ندارم ، کلا یه مدار رو چجوری میشه عیب یابی کرد؟![/color]
متاسفانه ما تو ایران تعمیرکار حرفه ای نداریم یا اگر داریم خیلی کمه و همه تجربی هستند
راه های مختلفی برای عیب یابی دستگاه یا مدار هست:
روش حرفه ای:
مثلا در دستگاه هایی مثل پخش موسیقی،تلویزیون،رایدو،آمپلی فایر،گوشی موبایل و ...
1.اولین و حرفه ای ترین روش تعمیر استفاده از دستگاه های اندازه گیری است مثل اسیلوسکوپ،اسپکتروم آنالایزر،لاجیک آنالایزر،مولتی متر و ... در این روش شما طبق نقشه شماتیک کارخانه به بررسی سیگنال ها و ولتاژهای نامی مدار میپردازید.
2.دومین روش استفاده از دیتا شیت های قطعات وتحلیل وبررسی خروجی هر یک از المان ها به صورت تئوری و عملی است.
روش های تجربی:
1.دیدن:شما با دیدن قطعات معیوب در برد و تعویض آن شاید بتوانید مدار مورد نظر را تعمیر کنید
2.تجربه:چون این روش تعمیر پایه و اساس علمی نداره شما عمدا و از روی شانس یک قطعه ای رو که شک دارید خرابه تعویض میکنید
[color=rgb(0, 0, 255)][/size]برای تست سوختن یا سالم بودن هر یک از المان ها بر روی برد چه روش هایی ( نکات عملی ساده ) است؟![/color]
بالا گفتم[/size][color=rgb(0, 0, 255)]تعمیرکارا ( تعویض کار ) که از الکترونیک هم سر رشته چندانی ندارن چیکار میکنن ( راه عملی ) ؟![/color]بالا گفتم
[color=rgb(0, 0, 255)]اصلا راهی هست بشه شماتیک مدارو از روی PCB در آورد؟![/color]
بله مهندسی معکوس ولی تو مدارات تک لایه و اگه حرفه ای باشید دولایه بیشتر امکان نداره گیج میشی مخصوصا اگه دارای قطعاتSMT باشه.
بازم اگه پرسشی داشتید بگید تا بیشتر توضیح بدم

[بسطام بیرامی]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

ممنونم اما مشکل اینجاس که شماتیک مدار وجود نداره
مهندسی معکوس یه اسمه که اینو خودمم میدونم منظورم از راه برای بدست آوردن شماتیک نرم افزاری که مسیر PCB رو بدی و شماتیک بگیری این که بشینی و بکشی که اولین راهیه که به ذهن همه میرسه
منطورمم از تست قطعات اینه که مثلا خازن در مدار با ملتی متر باید چه خواصی از خودش نشون بده یا ترانزیستور و ...

[بسطام بیرامی]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

مثلا اینطوری :

1.• خازن الکترولیت :
معمولا مولتی مترها توانایی اندازه گیری ظرفیت خازن های الکترولیت را ندارند و از مولتی متر می توان فقط جهت تست سالم بودن قطعه استفاده کرد . بدین ترتیب که مولتی متر را روی رنج دیود – بازر ( ) قرار داده دو پراب مولتی متر را به دو سر خازن متصل می کنیم ، که بوق لحظه ای شنیده می شود و اگر جای پراب ها را بر عکس کنیم دوباره بوق لحظه ای شنیده می شود و فورا قطع می گردد . در صورت خرابی این قطعه بوق یکسره شنیده خواهد شد و یا اصلا بوق لحظه ای نمی شنویم . فقط ذکر این نکته لازم است که اگر پراب ها را به دو سر خازن الکترولیت متصل کرده و بوق نشنیدید ، ابتدا جای دو پراب را عوض کنید ، باز هم اگر هیچ عکس العملی نشان داده نشد خازن سوخته است و گرنه سالم است .

2.سلف ( سیم پیچ ) :
اکثر مولتی مترها ، هانری متر ندارند و نمی توان ظرفیت سلف را با آن ها اندازه گیری کرد، فقط می توان از سلامت قطعه با خبر شد . سلف سالم روی رنج دیود – بازر وقتی پراب ها به دو سر آن متصل می شود ، مولتی متر بوق یکسره می زند و در غیر این صورت سلف سوخته است . شایان ذکر است که سالم بودن سلف را می توان روی برد و در مدار تست کرد .

3.تست مسیر از روی نقشه :
یکی از مهم ترین تست ها در تعمیرات تست مسیرها و پیدا کردن نقاط قطع شده است .
در این صورت برای تست وصل بودن مسیر و مطمئن شدن از این موضوع باید یک پراب مولتی متر را روی یکی از پایه های یکی از این سه قطعه مثلا R1 گذاشته با پراب دیگر به پایه های دو قطعه دیگر بزنیم . باید روی یکی از پایه های هر دو قطعه بوق یکسره بشنویم ، اگر در هر دو قطعه بوق نداشتیم پراب را عوض کرده و دوباره تست می کنیم . باز هم اگر در هر دو بوق نداشتیم و یا در یکی بوق نداشتیم ، قسمتی از مسیر قطع است که آن را سیم کشی می کنیم . در کل باید به یکی از دو سر هر دو قطعه بوق ممتد داشته باشیم . به هر کدام که بوق نداشتیم آن را با سیم به محل اتصال وصل می کنیم .

4.دیود :
روی رنج دیود- بازر دو پراب را به دو سر دیود وصل می کنیم . اگر روی صفحه مولتی متر عددی ظاهر نشد ، جای پراب ها را عوض می کنیم که درصورت سالم بودن قطعه باید عددی دیده شود که امپدانس دیده شده دردو سر دیود است . پس درکل دیود باید از یک جهت عدد نشان دهد اما از جهت دیگر نه و در غیر این صورت یعنی اگر از هر دو جهت عدد نشان دهد یا عدد نشان ندهد و یا بوق بزند دیود خراب است و این تست در مورد دیود معمولی ، دیود زنر و LED مانندهم میباشد. با این تفاوت که دیود LED در صورت سالم بودن جهتی که عدد نشان می دهد با نور بسیار کمی روشن می شود .

5.ترانزیستور BJT :
برای تست کردن ترانزیستور مولتی متر را روی رنج دیود- بازر قرار می دهیم . یکی از پراب ها را به صورت تصادفی روی یک پایه ترانزیستور قرارداده و پراب دیگر را به پایه های دیگر می زنیم . اگر عددی مشاهده نشد ، جای پایه مشترک را تغییر می دهیم . باز هم اگر روی دو پایه دیگر عدد ندیدیم پراب را عوض می کنیم . آنقدر این کار را انجام می دهیم تا وقتی که پراب را روی یک پایه ثابت نگه می داریم . در صورت اتصال پراب دیگر به هر کدام از پایه هابایدعددی روی صفحه مولتی متر دیده شود . دراین صورت پایه ای که پراب روی آن ثابت مانده پایه بیس ، پایه ای که عدد کوچکتری نشان می دهد پایه کالکتور و پایه ای که عدد بزرگتر را نشان می دهد پایه امیتر است . حال اگر پراب ثابت مانده روی پایه بیس پراب قرمز یعنی مثبت باشد ، ترانزیستور تیپ منفی یعنی NPN است و اگر پراب ثابت مشکی یعنی منفی باشد ، ترانزیستور تیپ مثبت یعنی PNP است . در صورتی که هر چقدر پراب ها را تغییر داده و جابجا کنیم اما عددی مشاهده نشود و یا بوق یکسره باشد، ترانزیستور سوخته است .

و....

منبع http://perespolis2009.blogfa.com/page/9

[Dr.j]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

با سلام
جناب بسطام نکته های خوبی رو گفتند ولی نکته ای که فکر میکنم جا مونده اینه که باید به المان های موازی
هم توجه کنید ممکنه یه دیود مثلا با یه سلف موازی بشه و وقتی دو سر دیود رو می گیرین اتصال کوتاه بده
پس برای اطمینان پس از جدا کردن قطعه از مدار دو باره تست کنید.
مثال دیگه اینکه خیلی از مولتی متر ها مخصوصا ارزون تر ها دیود و مقاومت رو با هم اشتباه می کنند .
مواتی متر برای اندازه گیری مفقاومت یه والتاژی میندازه و جریان رو اندازه میگیره یا بر عکس واینطور
مقاومت رو اندازه می گیره حالا وقتی این جریان قسمتیش از دیود یا مقاومت موازی با مقاومتمون بگزره چی؟
برای اندازه گیری ولتاژ هدایت دیود هم مشکل مشابهی وجود داره. و ممکنه دیود سالم در جهت عکس هم
هدایت کنه که در اصل مقاومت موازی با اون هدایت کرده.

[mr.vahid]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

من از حرفهای آقا بسطام و آقای دکتر J اینطور جمع بندی می کنم که برای اطمینان از تست قطعات بر روی برد، باید از اسیلوسکوپ استفاده کرد (البته باید به ماکزیمم ولتاژ ورودی اسیلوسکوپ توجه کرد) هینطور برای چک کردن مسیرهایی که دیتای دیجیتال از آنها عبور می کند باید از لاجیک آنالایزر استفاده کرد

[arvinfx]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

دیود های نیم سوز چطوریه؟

[rezasede]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

مقاومتی که یک طرف سیاه و کنده شده (مانند سوختگی) دیگه کار نمی کنه؟
چگونه مقاومت خراب را تشخیص بدهم.
و نمی تونم مقاومت را از مدار در بیارم.

[mapmap]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

مقاومتی که یک طرف سیاه و کنده شده (مانند سوختگی) دیگه کار نمی کنه؟
چگونه مقاومت خراب را تشخیص بدهم.
و نمی تونم مقاومت را از مدار در بیارم.

روش درست و علمیش اینه که شما بدونی مدارت چیکار میکنه بعد تشخیص بدی که مقاومتت چند اهمه!!
روش کمتر درستش اینه که از مقاومتهای کم اهم استفاده کنی شاید جواب بده-مثلا" زیر 100K

دلیلشم اینه که معمولا" مقاومتای کم اهم ذغال میشن.

موفق باشی

[sobhaneslami]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

با سلام
می خواستم بدونم اگر قطعه ای در مدار مثلا مقاومت و یا خازن به وسیله مولتی متر تست زده شد و خراب تشخیص داده شد (بوق ممتد) ولی در خارج مدار سالم بود
به چه دلیلی میتونه باشه و اگر قطعه ای معیوب باشه و موازی با بقیه بهترین روش تشخیص چیه تا تمامی قطعات رو از مدار خارج نکنیم
یاحق

[bstar2]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

با سلام
بهترین روش در تعمیرات برد های الکترونیکی تفکیک قسمتهای مختلف برد از جمله قسمت ورودی خروجی تغذیه مدار فرمان و ... میباشد !
اصولا در اکثر دستگاهای الکترونیکی مشکل در قسمت تغذیه ایجاد میشود !

اگر قطعه ای در مدار مثلا مقاومت و یا خازن به وسیله مولتی متر تست زده شد و خراب تشخیص داده شد (بوق ممتد) ولی در خارج مدار سالم بود
به چه دلیلی میتونه باشه و اگر قطعه ای معیوب باشه و موازی با بقیه بهترین روش تشخیص چیه تا تمامی قطعات رو از مدار خارج نکنیم

موازی بودن با سلف باعث ایجاد بوق ممتد میشود !
اولین روش تست چشمی میباشد !
( نباید ظاهر قطعه تغییر کرده باشد ! )
دومین روش تست گرما از طریق لمس کردن میباشد !
( همان طور که میدانیم با عبور جریان از قطعه ای مقداری گرما تلف میشود ،
اگر قطعه سالم باشد مقداری گرم میشود در صورت مدار باز سرد و در صورت اتصال کوتاه داغ میشود ! ) هر چند این روش توصیه نمیشود !
سومین روش تست با مولتی متر می باشد !
( اکثر قطعات را میتوان با تست دیود بیزر و اهم متر تست نمود ! )

[mohammadsahand]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

باسلام و تشکر از دوستان
میشه کتابی در این زمینه (شناسایی قطعات روش های تست و کارکرد آنها و تعمیر برد ها ) معرفی کنید ؟
با تشکر

[mahin2010]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

اضافه بر انچه بقیه گفتن تست بویایی یادتون نره -- اگه برد مشابه دارید از اون برای تست قطعات استفاده کنید ولازم هم نیست یکی یکی قطعات از برد خارج بشن --

[abbas06x]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

با تشکر
یک برد دوربین دیجیتال دارم که وقتی دست میزنم روی بعضی از قطعات الکترونیک خیلی داغ می شود و برد هم کار نمی کند علت از کجاست

[mapmap]

پاسخ : تشخیص و تعمیر مدارات الکترونیکی

با سلام
می خواستم بدونم اگر قطعه ای در مدار مثلا مقاومت و یا خازن به وسیله مولتی متر تست زده شد و خراب تشخیص داده شد (بوق ممتد) ولی در خارج مدار سالم بود
به چه دلیلی میتونه باشه و اگر قطعه ای معیوب باشه و موازی با بقیه بهترین روش تشخیص چیه تا تمامی قطعات رو از مدار خارج نکنیم
یاحق

خوب وقتی بیرون از مدار سالمه مطمئن باش یه قطعه ی دیگه ای سوخته و باید اونو پیدا کنی.
معمولا" قطعاتی مثل مقاومت و ترانزیستور بوق ممتد میزنن!