HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

[sadid]

سلام
امشب بحثی در یه کانال IRC با یکی از دوستان عضو فروم(آقای احسان محمودی) در گرفت که ناتموم موند بهمین خاطر یه تاپیک در مورد موضوع زدم که امیدوارم مفید باشه:

کلمه HAARP مخفف High Frequency Active Auroral Research Program این برنامه تحقیقاتی اینطور که گفته میشه «به منظور فراهم کردن تسهیلاتی تحقیقاتی برای راهبری مطالعات مربوط به پدیده یونوسفریک ionospheric... که برای آنالیز خصوصیات ابتدائی یونسفر و ارزیابی پتانیسیل توسعه تکنولوژیهای یونسفریک در مورد ارتباطات و اهداف نظارتی به کار میرود»
با شروع در سال ۹۳ پروژه ۲۰ سالی بود که مطرح شده بود. که توسط برخی نهادهای نظامی آمریکا و شرکتهای پیمانکار وابسته پایه گذاری شد.
در یکی از محلهای بکارگیری پروژه که در آلاسکا قرار داره یک آرایه از ۱۸۰ آنتن بر پا شده که علاوه بر این سایت شامل ادارات و ساختمانهای جانبی هم هست.
در واقع IRI یا Ionospheric Research Instrument ابزار اصلی HAARP هست که یک جور ترانسمیتر فرکانس بالاست که برای تغییر دادن موقت یونسفر به کار میره
در طی این ارسال سیگنالی که بوسیله سیسم فرستنده به آرایه های آنتها اراسل میشه به طرف بالا فرستاده میشه و بخشی ازون جذب میشه در ارتفاعی قریب ۱۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتر که به فرکانس کاری بستگی داره در یک حجم کوچک شامل چند صد متر ضخافت و دهها هزار کیلومتر قطر روی سایت شدت سیگنال فرکانس بالا کمتر از 3uW/cm2است که دهها هزار بار کوچکتر از مقدار تابش مغناطیسی خورشید به طور طبیعی است که به زمین میرسه (احتمالا بادر نظر گرفتن کل ناحیه تابش خورشید که تقریبا نصف پوشش کروی زمین میشه ولی در کل بازم اون نسبت کوچیک میمونه) و صدها بار کوچکتر از تغییرات تابشی اشعه ماورا بنفش خورشید هست که یونسفر رو میسازه
نتایج این تابش مصنوعی رو با ابزارهائی میشه دید....شفق قطبی رو با چشم عادی در قسمتهای شمالی نیمکره شمالی معمولا با چشم غیر مسلح میبینن

رنج فرکانسی که HAARP میتونه بفرسته بین ۲.۸ تا ۱۰ مگاهرتز هست.هارپ فقط اجازه داره که در سگمنت مشخصی از این باند ارسال کنه با این وجود وقتی IRI ارسال میکنه پهنای باند چیزی حدود ۱۰۰ کیلوهرتز یا کمتره که مدتش هم میتونه به شکل پیوسته یا پالسهای به عرض ۱۰۰ میکروثانیه باشه.نوع پیوسته عمدتا برای تغییرات یونسفری به کار میره در حالیکه نوع پالسی برای اهداف راداری به کار میره.محققان میتونن از هر دو شکل استفاده کنن...تغییر یونسفر برای مدتی از پیش تعیین شده و سپس اندازه گیری زمان از بین رفتن اثر با استفاده از سیسم پالسی.

ابزار HAARP IRI یک گرم کننده یونسفری است که البته تنها نوع ازین دست نیز نیست یکی دیگه ازین دست که یکی ازون قدیمیهاست در کلرادوی آمریکاست که توانائی تابش 100MW توان تابشی موثر ERP رو داشت که مربوط به سالهای ۱۹۶۸ تا ۱۹۸۴ هست.
آمریکا امروز سه هیتر یونسفری رو در اختیار داره HAARP و HIPAS هر دو در آلاسکا و یکی در پورتوریکو...اروپا هم یه تسهیلات گرمایش یونسفری رو با قابلیت ارسال بالای 1GW در نروژ داره
و روسیه هم موردی مشابه با توان موثر تابشی 190MW رو داره.
یه سایت دیگه با قرارداد نظامی ناشناخته بین آمریکا و کانادا وجود داره که البته شبکه برق قدرتی بهش وصل نیست پس احتمالا یه سایت پسیو به عنوان پست listening برای ارسالهای بقیه سایتهای HAARP است.
گفته میشه که هدف اصلی از HAARP اهداف تحقیقاتی پایه ای علمی در بالاترین قسمت اتمسفر است که به یونسفر موسوم است. یونسفر همونطوری که از اسمش پیداست شامل یک افزایش سریع در چگالی الکترونهای آزاد است که از ۷۰ کیلومتری شروع شده و در ۳۰۰ کیلومتری به اوج میرسد و در جائی که اتمسفر کاملا محو میشود یعنی ۱۰۰۰ کیلومتری از بین میرود. مشختصات مختلف HAARP میتواند لایه های مختلف یونسفر را مطالعه کند (ضمن اینکه امکان فرستادن بالن یا هواپیماهای تحقیاتی به آن ارتفاع وجود ندارد). خصوصیات یونسفر دقیقه به دقیقه و روز به روز و حتی فصل به فصل و سال به سال تغییر میکند این در نزدیکی قطبهای زمین پیچیده تر است.
تعدادی از یافته های اصلی بوسیله HAARP عبارتند از:
۱) تولید یک موج رادیوئی VLF یا Very Low Freq.بوسیله مدوله کردن الکتروجتهای لایه آئورال این مسئله مفیدی است چرا که تولید سیگنالهای VLF معمولا نیاز به آنتهای غول پیکر داره
۲)تولید شفق قطبی (البته پائین تر از سطحی که بشه با چشم دید)

۳) تولید موج ULF یا ultra low freq. در رنج 0.1Hz که به هیچ روش دیگری قابل تولید نیست
۴)تولید سیگنالیهای vlf در مد whistler که وارد مگنتوسفر و عبور از هموسفیر و واکنش با کمربند ون آلن در مسیر میشوند.
تحقیقات زیادی در HAARP در جریان است.

اما HAARP منتقدانی جدی در بین بعضی از دانشمندان و حتی محافل سیاسی مثل واکنش دومای روسیه نیز داره: که عمدتا بر چند محور...هزینه زیاد....کاربرد تسلیحاتی........اثرات مخرب بر روی هوا و مسائل محیط زیسیتی هستند

در مقابل مدافعانی هم داره که عمدتا سه دلیل رو عنوان میکنند که شامل:
۱)مقدار انرژی ارسالی به یونسفر در مقایسه به خورشید و دیگر عوامل طبیعی بسیار کم هست
۲)تغییرات اعمال شده ظرف مدت کوتاهی از بین میروند
۳)پروژه یک پروژه باز است و افرادی با ملیتهای مختلف در پروژه شرکت دارند.

این مسائل هم توسط بعضی به نقد گرفته شده عمده این منبع از ویکی پدیا بود اما یکی از مخالفان دلایلی رو برای پیوستن به جنبش NO HAARP در کتابی به اسم Angels don't play this HAARP بیان کرده (در سال ۱۹۹۵) که به طور خلاصه میگیم:

برخی از امکانات نظامی یک چنین تکنولوژی عبارتند از:
* دادن ابزاری به ارتش برای جایگزین کردن تاثیر پالهاس الکترومغناطیسی ابزرای thermo-nuclear

*جایگزینی سیستم عظیم Extremly Low Freq. یاELF ارتباطات زیردریائی ها که در میشگان و وینسکانزین به کار برده میشن به جای یه تکنولوژی فشرده

*جایگزین سیستم رادار بر روی افق با سیستمی دقیقتر و کاراتر

*فراهم آوردن راهی برای از بین بردن ارتباطات در منطقه ای بسیار وسیع در حالیکه تجهیزات خودی تحت تاثیر قار نگیرند

*فراهم آوردن یک تموگرافی زمین-نفوذی که با توانائیهای ابرکامپیوتری ترکیب شده تا امکان چک کردن بسیاری از بخشهای پروژهای هسته ای بازدارنده یا توافقات صلح و تونلها زیرزمین و.. میسر شود

*وسیله ای برای پیدا کردن گاز و نفت و رسوبات معدنی در منطقه ای وسیع

* وسییله ای برای تشخیص موشکها و عملیات کم ارتفاع که تکنولوژیهای دیگر را از رده خارج میکند.

حرفی که این آقا میزنه اینکه که با توجه به این اهداف ممکن احتمال به کار بردن این تکنولوژی به شکلی غیر مسولانه که روی لایه یونسفر تغییرات مهمی ایجاد کنه هست. چیزی که این دسته از منتقدین میگن اینه که وزارت دفاع احتمالا برای اهداف تحقیقاتی خودش که بعضا بسیار محرمانه هستن (که حتی نمایندگان کنگره هم ازون مطلع نمیشن) ممکنه اقدام به آزمایشاتی غیر مسولانه بزنه این درحالی هست که هنوز هیچ کس دقیقا نمیدونه اگر مقدار انرژی ارسالی به یونسفر بالا بره در واقع چه اتفاقی ممکنه بیافته پس این پتانیسسل آزمایش احتمالی رو بالا میبره
بعد هم مطالب مفصلی تاریخی ازین دست اومده که اینجا جاش نیست....فردی که این کتاب رو نوشته فردی هست به اسم Begich که پسر یکی از نماینگان هم بوده
در آخر این منبع هم چند مورد از مضرات احتمالی این سیستم اومده که ترجمه آیتمیش به نظر یه کم گنگ میاد و ترجمه کلی توضیحات هر بخش هم از حوصله خارجه واسه همین فهرست وار مینویسم
Bubble of Electric Particles
Slicing the Ionosphere
Crudely Plucking the Strings
Feverish Earth
Electronic Rain From the Sky
Weather Control
sky zapping
Small input - Big effect
possibel Earth short circuiting

بهرحال این دو منبع بودند که بهیچ وجه منبع کاملی نیستن که بشه نتیجه گیری کرد یکی شون هم کمی قدیمیه ولی بهرحال واسه اطلاعات اولیه خوبه

ویکی پدیای فارسی فقط یک پاراگراف در این مورد داره که امیدوارم در آینده بتونیم این مطلب رو بهش اضافه کنیم (با ویرایش)
اینم منابع:
http://www.haarp.net/
http://en.wikipedia.org/wiki/High_Frequency_Active_Auroral_Research_Program
در اینجا هم به نظر میاد یه سایت رسمی هست:
http://www.haarp.alaska.edu

اینم چند عکس:

[magician]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

سلام
ممنون sadid جان. البته منم داشتم یه مقاله رو که تو wikipedia بود و نسبتاً هم کامل به نظر می رسید، دست و پا شکسته ترجمه می کردم! چند تا سایت هم بودن که این رو به زلزله چین و بعضا به زلزله بم مرتبط دونسته بودن، که البته در حد شایعه هست. اینم عکس هایی از آسمان چین قبل از زلزله




اینم یه ویدیو:

http://www.youtube.com/watch?v=1IHoZoAVLo0&feature=related

[sadid]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

والا با توجه به مکانیسم این تکنولوژی که شامل فرستادن سیگنالهائی به بالاترین لایه جو هست و سبب تغییراتی بسیار گذارا و در درنجی به قطر صدها کیلومتر بالای سایت فرستنده میشه (حالا چین کجا بود :biggrin و اینکه ازون ور مکانیسم زلزله هم بر اساس حرکت صفحات زیر پوسته زمین هست که در محل گسلها اتفاق میافته من که اصلا این شایعه رو قبول ندارم هیچ بلکه به نظرم خنده دار هست حالا ممکنه بگن این روی مگنتوسفر و میدان مغناطیسی زمین اثر میزاره و این اثر سبب تاثیر روی هسته آهنی نیکلی کره زمین میشه و.. این ایده رو هم دوستانی قدرتی که خوب با ماشینهای الکتریکی آشنا هستند رد میکنند چون اصلا همچین قدرتی اگر تولید میشد اول از همه تمام ارتباطات مخابراتی مختل میشد تازه بر فرض هم که تاثیر بزاره این هسته مذاب هست و ضخامت جبه هم ۲۰۰۰ کیلومتر و خمیری شکل هست و این صفحه ها در قشر تقریبا چند کیلومتری پوسته زمین هستند پس حتی اگر هم این فرستادن سیگنال به یونسفر باعث تغییرات اون آهنربای مذاب هسته زمین بشه که خیلی خیال پردازی هست ربطی به زلزله نمیتونه داشته باشه
بهرحال به نظر من این شایعه بسیار بسیار دور از واقعیت هست چونکه اگر با مکانیسم هر دو پدیده آشنا باشیم فکر نمیکنم همچین نتیجه گیری بکنیم
راستش من خودم هم بعد از خوندن چند مقاله کلا نسبت به این پروژه خوشبین تر هستم تا اون بحث بدبینی که در صورت مثلا استفاده از توان بالا و به طور مداوم ممکنه باعث اثراتی در لایه های الکترونی جو بشه و باعث مثلا رسیدن بیشتر اشعه UV به زمین یا تغییرات آب و هوائی یا تغییر ضخامت لایه و ... مختل شدن ارتباطات مخابراتی و ... بشه ولی نسبت به زلزله من قبول ندارم.

[magician]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

سلام
منم تا قبل از اینکه مقاله رو کامل بخونم، در حد شایعه احتمال می دادم که قضیه زلزله و ... حقیقت داشته باشه. ولی الآن یه خورده تخیلی به نظر می رسه! احتملاً انتشار این شایعات هم کار برادران روس بوده! :icon_razz: به هر حال ...
من ترجمه کامل مقاله رو ( دست و پا شکسته! ) آماده کردم و اینجا می ذارم. دوستان برای خوندن اصل مقاله می تونن به لینک زیر مراجعه کنن:
http://en.wikipedia.org/wiki/High_Frequency_Active_Auroral_Research_Program


High Frequency Active Auroral Research Program
High Frequency Active Auroral Research پروژه ای تحقیقاتی است برای ساختن تاسیساتی به منظور هدایت آزمایشات پیشگامانه در زمینه پدیده های مربوط به لایه یونوسفر که از این آزمایشات برای تحلیل مشخصات بنیادین یونوسفر و همچنین سنجش پتانسیل موجود برای گسترش تکنولوژی های یونوسفریک مورد استفاده در مخابرات و اهداف دیدبانی ( surveillance ) بهره گرفته می شود. پروژه در سال 1993 و با اهداف اجرایی 20 ساله آغاز شد. اعتبار مالی این پروژه به صورت مشترک از طرف نیروی هوایی ایالات متحده، نیروی دریایی، دانشگاه آلاسکا و آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ( DARPA ) تامین گردید. این سیستم به وسیله Advanced Power Technologies ( APTI ) و از سال 2003 با مشارکت Base systems Inc طراحی و ساخته شد.
پایگاه HAARP
پایگاه پروژه در شمال گاکونا، آلاسکا ، درست در غرب پارک ملی Wrangell-Saint Elias قرار دارد. قرارداد environmental impact statement مجوز برپایی آرایه ای متشکل از 180 آنتن را صادر کرد. پروژه HAARP در پایگاه پیشین محل نصب رادار over-the-horizon ساخته شد. ساختمانی بزرگ که قبلاً برای آن رادار ( OTH ) ساخته شده بود، اکنون اتاق کنترل ، آشپزخانه و اتاق های اداری HAARP را در خود جای داده است. در تعدادی ساختمان کوچک نیز تجهیزات گوناگونی قرار گرفته اند. دستگاه تحقیقاتی یونوسفر ( IRI )، وسیله اصلی در HAARP می باشد که یک فرستنده فرکانس بالا ( HF ) بوده و از آن برای ایجاد تغییرات موقتی در یونوسفر بهره می گیرند. مطالعه بر روی این حجم تغییر یافته، اطلاعات مهمی را در جهت فهمیدن فرآیند های طبیعی یونوسفر به دست می دهد.
در طی این تحقیق کنش گر بر روی یونوسفر، سیگنال تولید شده به وسیله سیستم فرستنده، به آنتن ها تحویل داده شده و آنتن ها این سیگنال را به سمت بالا ارسال می کنند. قسمت کمی از این سیگنال در ارتفاع بین 100 تا 350 کیلومتری ( بسته به فرکانس کاری این ارتفاع تغییر می کند ) ، در حجم کوچکی به ضخامت چند صد متر و به شعاع چند ده کیلومتر در بالای پایگاه جذب می شود. قدرت سیگنال HF در یونوسفر، کمتر از 3 µW/cm² بوده که ده ها هزار بار کمتر از تابش الکترومغناطیسی خورشید در نزدیکی زمین و حتی صد ها بار کوچکتر از تغییرات تصادفی و طبیعی در شدت انرژی اشعه ماوراء بنفش خورشید که باعث ایجاد یونوسفر می شود، است. به هر حال اثرات کوچک تولید شده، می توانند به وسیله تجهیزات علمی حساس نصب شده در تاسیسات HAARP مشاهده شوند و این مشاهدات می توانند اطلاعات جدیدی درباره دینامیک پلاسما و بینش جدیدی در فرآیند های تعامل زمین-خورشید ارائه دهند.
پایگاه HAARP در سه فاز مجزا ساخته شد. نمونه اولیه قابل توسعه ( DP ) 18 آنتن داشت که در 3 ستون و 6 سطر سازماندهی شده بود. این مجموعه با قدرت 360 کیلو وات و توسط یک فرستنده ترکیبی تغذیه می شد. DP توان کافی برای بیشتر آزمایشات پایه ای یونوسفر را ارسال می کرد.
نمونه اولیه قابل توسعه پُر شده یا Filled developmental prototype ( DFP )، دارای 48 واحد آنتن در آرایه ای متشکل از 6 ستون و 8 سطر و توان ارسالی 960 کیلو وات بود و آن را می توان بی طرفانه با دیگر تجهیزات گرم کننده یونوسفر مقایسه نمود. این سیستم طی سال ها برای تعدادی از آزمایشات موفقیت آمیز علمی و رقابت های اکتشافی در یونوسفر مورد استفاده قرار گرفت.
سیستم IRI نهایی ( FIRI ) ، آخرین ساخت از IRI خواهد بود. این سیستم دارای 180 واحد آنتن، سازماندهی شده در 15 ستون و 12 سطر، با گین تئوریک 30 dB است و فرستنده ای با توان مجموع 3600 کیلو وات آن را تغذیه خواهد کرد. همچنین توان تابشی موثر مجموع 3981 مگا وات ( 96 dBW ) خواهد بود. از تابستان 2005 ، تمام آنتن ها در محل قرار گرفتند اما قسمت نهایی فرستنده ها هنوز نصب نشده بودند. در مارس 2007، فاز نهایی کامل شد و آرایه آنتن ها به منظور تنظیم دقیق عملکرد برای تطابق با شرایط خواسته شده توسط آژانس رگولاتوری، به طور آزمایشی راه اندازی شد. هر آنتن از یک دی پل صلیبی شکل تشکیل شده که می تواند برای دریافت و ارسال درحالت خطی و عادی ( O-mode ) و یا فوق العاده ( X-mode ) قطبیده شود. هر کدام از دو جزء صلیبی شده دی پل ها، به طور مجزا از یک فرستنده اختصاصی که مخصوصاً برای اعوجاج خیلی کم طراحی شده است، تغذیه می شود. ERP هر IRI با ضریبی بالا تر از 10 در فرکانس های کاری پایین تر آن محدود شده است. و در صورتی که از این فرا تر رود، موجب تلفات بیشتر آنتن و افت راندمان پترن آنتن خواهد شد.
HAARP می تواند در محدوده فرکانسی 2.8 تا 10 مگا هرتز عمل ارسال را انجام دهد. این محدوده فرکانسی در بالای باند انتشار رادیو AM و پایین باند فرکانسی اختصاصی شهروندان قرار دارد. با این وجود، HAARP مجاز به ارسال تنها در بخش های معین در این محدوده فرکانسی است. وقتی IRI در حال ارسال است، پهنای باند سیگنال ارسال شده 100 KHz و یا کمتر می باشد. IRI می تواند به صورت پیوسته ( CW ) یا به صورت پالس هایی با پهنای 100 میکرو ثانیه ارسال نماید. ارسال به صورت CW به طور کلی برای ایجاد تغییر در یونوسفر استفاده می شود، حال آنکه پالس های کوتاه به صورت پی در پی تکرار شده و IRI به عنوان یک سیستم رادار مورد استفاده قرار می گیرد. محققان می توانند آزمایشاتی را انجام دهند که در آن ها از هر دو حالت ارسال استفاده می شود؛ تغییر دادن یونوسفر برای یک مدت زمان از پیش مشخص شده و سپس سنجش میزان محو شدگی اثر تغییرات به وسیله ارسال پالس.
تاسیسات گرم کننده یونوسفر
سیستم IRI در HAARP، یک گرم کننده یونوسفر و یکی از معدود سیستم های این چنینی شناخته شده در جهان می باشد. این سیستم در عملکرد و قدرت، قابل مقایسه با بیشتر هم نوع های خود در جهان می باشد.
تاسیسات کنونی
ایالات متحده دارای سه واحد تاسیسات گرم کننده یونوسفر می باشد: HAARP، HIPAS در نزدیکی Fairbanks, Alaska و یکی در رصد خانه Arecibo در پورتو ریکو. انجمن علمی European incoherent scatter ( EISCAT ) به عنوان یک واحد تاسیسات گرم کننده یونوسفر با ظرفیت ارسال 1 GW توان تابشی موثر ( ERP ) در نزدیکی Tromsø فعالیت می کند. همچنین روسیه نیز تاسیسات گرم کننده یونوسفر Sura را در Vsilsursk و در نزدیکی Nizhniy Novgorod با ظرفیت ارسال 190 MW ERP دارا می باشد.
پایگاه دیگر، به وسیله پیمانکار فرعی نظامی تحت موافقت نامه ای مجهول میان دولت ایالات متحده و کانادا فعالیت می کند و در نزدیکی کانادا، Newfoundland ، CapeRace و در N46° 38.649' W53° 9.010' فعالیت می کند. در این پایگاه، حداقل و یا هیچ شبکه قدرتی دیده نمی شود و لذا ممکن است یک پست شنود برای ارسال هایی باشد که توسط پایگاه های دیگر HAARP انجام می گیرد.
موافقت نامه HAARP
HAARP در حال حاضر به وسیله Tactical Tecnology Office که یکی از هشت اداره فنی در DARPA ( Defence Advanced Research Projects Agency ) می باشد، مدیریت می شود.
تجهیزات تشخیص
- رادار VHF
- رادار UHF
- Digisonde
Digisonde با دادن اجازه به دانشمندان برای انتخاب فرکانس های مناسب جه عملکرد IRI ، نمودار هایی از یونوسفر را ارائه می کند.
- گیرنده های HF
- مغناطیس سنج fluxgate
یک مغناطیس سنج fluxgate ساخته شده به وسیله دانشگاه Alaska Fairbanks Geophysical Institute برای ترسیم تغییرات میدان مغناطیسی زمین است. تغییرات تند و تیز، ممکن است نشان دهنده یک توفان مغناطیسی باشد.
مغناطیس سنج القایی
مغناطیس سنجی القایی که به وسیله دانشگاه توکیو ساخته شده، تغییرات مغناطیسی زمین در ULF ( فرکانس مافوق پایین ) در محدوده 0 تا 5 هرتز را می سنجد.
تحقیقات در HAARP
هدف اصلی HAARP، تحقیقات علمی بنیادین درباره بالاترین لایه اتمسفر که یونوسفر نامیده می شود، می باشد. ضرورتاً در گذار از میان اتمسفر و مگنتوسفر ( Magnetosphere )، یونوسفر در جایی قرار گرفته است که اتمسفر به اندازه ای رقیق است که اشعه های x و UV خورشید می توانند به آن برسند و از طرفی به اندازه ای ضخیم است که هنوز مولکول های کافی برای جذب این اشعه ها وجود دارند. در نتیجه یونوسفر تشکیل شده است از یک افزایش سریع در چگالی الکترون های آزاد که در ارتفاع 70 کیلومتری شروع شده، در 300 کیلومتری به حد اکثر خود می رسد و سپس مجدداً منحرف شده، به طوری که در ارتفاع 1000 کیلومتری که دیگر اتمسفر کاملاً ناپدید می شود.
نمودار یونوسفر به شدت متغیر بوده و تغییرات دقیقه به دقیقه، تغییرات روزانه، تغییرات فصلی و تغییرات سال به سال را نشان می دهد. و این تغییرات مخصوصاً در نزدیکی قطب های زمین می باشد. جایی که میزبانی فرآیند های فیزیکی ( مانند نور های طلوعی ) با این واقعیت که امتداد خطوط مغناطیسی زمین تقریباً عمودی هستند، گشوده شده است.
از طرفی دیگر، سنجش لایه یونوسفر ، همواره کار مشکلی بوده است. به علت رقیق بودن، بالون ها توانایی رسیدن به آن را ندارند و ماهواره ها نیز در آنجا نمی توانند حرکت کنند، زیرا چگالی هوا در این ناحیه برای حرکت ماهواره ها بسیار زیاد است. از این رو بیشتر آزمایشات بر روی یونوسفر، تنها اطلاعات کوچکی به ما می دهد. پروژه HAARP با تعقیب گام های یک گرم کننده یونوسفر به نام EISCAT که در نزدیکی Tromsø, Norway قرار گرفته، به مطالعه بر روی یونوسفر نزدیک می شود. در آنجا، آن ها با آشفته کردن یونوسفر با امواج رادیویی 2 تا 10 مگاهرتز و مطالعه بر روی واکنش های یونوسفر، در زمینه کاوش در یونوسفر، پیشگام هستند. HAARP همین اعمال را با قدرت بیشتر و انعطاف پذیری بیشتر و با استفاده از اشعه سریع الانتقال HF انجام می دهد.
تعدادی از یافته ای علمی اصلی HAARP، شامل موارد زیر می باشد:
1- تولید امواج رادویی با فرکانس خیلی پایین ( VLF ) به وسیله modulated heating of the auroral electrojet ( یکی اینو ترجمه کنه! ) ، این کار از آن جهت مفید است، زیرا تولید امواج VLF در حالت عادی به آنتن های گیگانتیک نیاز دارد.
2- تولید تابش نورانی ضعیف ( ضعیف تر از آنچه با چشم دیده شود، اما قابل اندازه گیری ) از طریق جذب سیگنال HAARP.
3- تولید امواج با فرکانس فوق پایین در محدوده 0.1 Hz که تولید آن از راه های دیگر غیر ممکن است.
4- تولید سیگنال های VLF در حالت Whistler-mode در داخل مگنتوسفر و انتشار آن به همیسقر ( Hemisphere ) در حالی در مسیر خود با ذرات کمربند تابشی Van allen در حال فعل و انفعال است.
5- تشخیص از راه دور VLF از یونوسفر گرم شده.
تحقیقات در HAARP شامل موارد زیر است:
1- گرم کردن یونوسفر
2- مشاهداتی بر روی خط پلاسما
3- مشاهداتی بر انتشار الکترون شبیه سازی شده
4- تحقیق بر روی اثر گرمایی فرکانس ژایرو
5- مشاهداتی بر Spread F
6- مشاهداتی بر Airglow ( روشنائیآ کهآ در هنگامآ غروبآ بهآ علتآ تابشآ آفتابآ بهآ جو زمینآ پدید میآ آید )
7- مشاهداتی بر درخش القایی گرم کننده
8- مشاهداتی بر تولید ELF و VLF
9- مشاهدات رادیویی بر روی شهاب سنگ ها
10- پژواک های تابستانی مسوسفریک ( Mesospheric ) قطبی: Polar Mesospheric Summer Echoes ( PMSE ) با استفاده از IRI به عنوان یک رادار قدرتمند و همچنین با استفاده از رادار 28 MHz و دو رادار VHF در فرکانس های 49 MHz و 139 MHz مورد مطالعه قرار گرفته است. وجود رادار های چند گانه که هر دو باند VHF و HF رو پوشش می دهند، به دانشمندان این اجازه را می دهد تا با انجام آزمایشات مقایسه ای احتمالاً روزی به فرآیند های این پدیده فرّار پی ببرند.
11- تحقیق بر روی پژواک های رادار های HF در خارج از محدوده زمین: آزمایش پژواک قمری ( 2008 )
اهداف تعیین شده
هدف پروژه HAARP، هدایت یک سیگنال 3.6 مگاواتی در محدوده فرکانسی 2.8-10 MHzدر باند HF به داخل یونوسفر است. این سیگنال می توند به صورت پالسی یا یک موج پیوسته باشد. سپس اثرات ارسال سیگنال و هر کدام از دوره های بازگشت با استفاده از تجهیزات وابسته شامل رادار های VHF و UHF، گیرنده های HF و دوربین های نوری، مورد آزمایش قرار می گیرند. به عقیده تیم HAARP، این آزمایشات باعث پیشرفت مطالعات بر روی فرآیند های طبیعی بنیادینی که در یونوسفر و در طبیعت، اما با نفوذ بیشتر تعاملات خورشیدی اتفاق می افتد و اینکه چطور یونوسفر بر روی امواج رادیویی تاثیر می گذارد، می شود. این موضوع دانشمندان را قادر می سازد تا بتوانند به گسترش روش هایی برای تخفیف دادن این اثرات، جهت بهبود قابل اطمینان و کارایی سیستم های مخابراتی و ناوبری بپردازند که این خود محدوده وسیعی از کاربرد های غیر نظامی و نظامی را در بر می گیرد.
اعتبار مالی این پروژه به وسیله اداره تحقیقات دریایی تامین شده و به صورت مشترک توسط ONR و اداره تحقیقات نیروی هوایی و با مشارکت اصلی دانشگاه آلاسکا مدیریت می شود. چهارده دانشگاه و موسسه علمی در گسترش پروژه و تجهیزات آن شرکت داشتند که عبارتند از: دانشگاه Alaska، دانشگاه Penn state (ARL)، دانشگاهBoston ، UCLA، دانشگاه Clemson، کالج Dartmouth، دانشگاه Cornell، دانشگاه Johns Hopkins، دانشگاه Maryland, College Park، دانشگاه Massachusettes، MIT، دانشگاه Polytechnic، دانشگاه Stanford و دانشگاه Tulsa. مشخصات پروژه توسط دانشگاه ها توسعه داده شد که در حال حاضر نیز نقش اصلی را در طراحی تحقیقات آینده بازی می کنند. پی آمد این پروژه، هر دو منفعت نظامی و اقتصادی را در بر خواهد داشت. از این قبیل می توان سیستم های مخابراتی و ناوبری را مثال زد که اساس کار آن ها بر سیگنال های منعکس شده از یونوسفر و یا سیگنال هایی که از یونوسفر عبور کرده و به ماهواره ها می رسند بنا شده است. در سایه نفوذ پذیری بیشتر VLF و ELF، اکنون امکان پیشرفت در تحقیقات زیر زمینی و زیر دریایی و کاربرد های آن ها فراهم شده است. این می تواند باعث بهبود شیوه های مخابرات زیر دریایی و توانایی تشخیص از راه دور محتویات معدنی زیر سطحی زمین شود.
پروژه HAARP پیشنهاد می کند تا روز هایی در سال برای بازدید عموم مردم از تاسیسات در نظر گرفته شود و به این وسیله بی پردگی و آشکار بودن فعالیت ها را نشان می دهد. به نقل از اعضای تیم: " اسناد محرمانه ای مربوط به HAARP وجود ندارد " . هر تابستان HAARP به عنوان یک مدرسه تابستانی، پذیرای دانش آموزان می باشد. از جمله ملیت های خارجی که به آن ها فرصت تحقیق با یکی از مدرن ترین تجهیزات جهان داده می شود.
مجادله بر سر HAARP
انتقاد های وارد به HAARP
هدر دادن منابع
هزینه ساخت HAARP، از هزینه تاسیسات مشابه در جهان فراتر رفته است. HAARP به دلایل سیاسی در پایگاه از کار افتاده تاسیسات رادار over-the-horizon ساخته شده است.
امکان استفاده تسلیحاتی
به دنبال ادعاهایی مبنی بر امکان استفاده از آنتن ها به عنوان سلاح در اواسط سال 1990 ، هدف پروژه HAARP تبدیل به موضوع مورد بحث شد. گروه کوچکی از فیزیکدانان آمریکایی شکایاتی را در مجلات علمی مانند Physics and Society مطرح کردند با این اتهام که HAARP می تواند در پی راه هایی برای منهدم کردن و یا از کار انداختن فضاپیما ها یا مختل کردن ارتباطات در بحش عظیمی از کره زمین باشد . انتقادات فیزیکدانان از HAARP، شکایت کمی از مرحله در حال جریان پروژه داشت اما از این که در آینده می تواند به یک سلاح آزمایشی تبدیل شود، ابراز نگرانی می کردند، به خصصوص که منابع اعتباری آن از طرف اداره تحقیقات نیروی دریایی و آزمایشگاه تحقیقات نیروی هوایی تامین می شود. این نگرانی ها به وسیله Bernard Eastlund، فیزیکدانی که تفکرات پشت پروژه HAARP را در سال 1980 گسترش داد، قوت گرفت. او پیشنهاد استفاده از امواج رادیویی فرکانس بالا و ارسال آن به صورت اشعه ای با قدرت زیاد به سوی یونوسفر و تحریک الکترون ها و یون ها برای از کار انداختن موشک ها و همچنین از کار انداختن ارتباطات ماهواره ای دشمن را مطرح کرد. ارتش ایالات متحده به این ایده به عنوان جایگزینی برای ابتکار دفاعی استراتژیک ( SDI ) لیزری علاقه نشان داد. به هر حال ایده های Eastlund سر انجام مانند خود SDI ( Strategic Defense Initiative ) به جایی نرسید و با محدودیت های بیشتر به national Missile Defense تغییر پیدا کرد. پیمانکاران سازنده HAARP نیز استفاده از ایده های انحصاری Eastlund را در گسترش پروژه تکذیب کردند.
بعد از ابراز نگرانی های فیزیکدانان که در ابتدا مطرح شد، آتش مجادلات با اعتقادات داخلی به لزوم شدت عمل، بالا گرفت. در سپتامبر 1995، کتابی با عنوان Angels Don’t Play This HAARP: Advances in Tesla Technology نوشته مدرس سابق Nick Begich, Jr. پسر عضو فقید کنگره آمریکا Nick Begich نوشته شد که در آن ادعا شده بود که پروژه در مرحله کنونی خود می تواند در زمینه جنگ ژئوفیزیکی مورد استفاده قرار گیرد.
پارلمان روسیه
در گوست 2002، حمایت های بیشتری از اعتراضات به پیامد های خطرناک HAARP، از طرف مجلس دومای روسیه صورت گرفت. مجلس دوما گزارشی بحرانی در مورد HAARP، نوشته شده توسط امور بین الملل و کمیته های دفاع منتشر کرد که توسط 90 نماینده امضا شده بود و به رئیس جمهور وقت، ولادیمیر پوتین ارائه شد. در این گزارش ادعا شده بود که " ایالات متحده در حال ساخت سلاح های ژئوفیزیکی جدید بوده که می تواند ارتفاع متوسط نزدیک زمین ( Near-earth medium ) را با امواج رادیویی فرکانس بالا تحت نفوذ خود قرار دهد .. اهمیت این جهش کیفی را می توان مشابه ارتقاء از فولاد سرد ( سلاح سرد ) به سلاح گرم و یا از سلاح های قراردادی به سلاح هسته ای دانست. این نوع جدید از سلاح، از انواع قبلی آن متفاوت بوده و تفاوت آن ها در این است که ارتفاع متوسط نزدیک زمین، به یکباره تبدیل به هدفی برای نفوذ مستقیم این سلاح و اجزاء آن خواهد شد. " به هر حال با توجه به زمان مداخله روسیه، ممکن است این دخالت با مجادله این دو کشور بر سر کناره گیری ایالات متحده در ژوئن 2002 از قرارداد منع موشک های بالستیک مرتبط باشد. این نگرانی در سطوح بالا، موازی شد با بیانیه ای که در آوریل 1997 به وسیله دبیر دفاع آمریکا، حول قدرت تسلیحات الکترومغناطیسی صادر شد. روسیه دارای سیستم گرم کننده یونوسفر به قدرتمندی HAARP بوده که Sura نام دارد که تقریباً در 150 کیلومتری شهر Nizhny Novgorod قرار گرفته است.
پشتیبانان پروژه HAARP
نظرات منتقدین به وسیله مدافعین HAARP رد شده است. آن ها متذکر شده اند که مقدار انرژی دفع شده در این پروژه در مقایسه با انرژی بسیار زیادی که توسط تابش های خورشیدی و توفان های صاعقه ای در اتمسفر تخلیه می شود، بسیار کوچک است. یکی از دانشمندان موسسه ژئوفیزیک دانشگاه Alaska Fairbanks، HAARP را با یک گرم کننده شناور در رودخانه Yukon مقایسه کرده است.
از آنجایی که یونوسفر ذاتاً یک ناحیه آشفته و متلاطم است، مدافعین HAARP اینگون اظهار می کنند که هر گونه تغییر القایی مصنوعی حداکثر طی چند ثانیه یا چند دقیقه کاملاً از بین می رود. آزمایشات گرم کردن یونوسفر، در گرم کننده یونوسفر رصدخانه Arecibo انجام گرفت و رادار Incoherent Scatter بعد از چند دوره از تغییرات ( حدود یک ساعت ) نشان داد که یونوسفر در طی مدت زمانی به اندازه همان زمانی که صرف گرم کردن آن شده بود، به حالت عادی بازگشت.
به طور مثال، HAARP 3.6 MW توان تولید می کند. ملاحظه می شود که 3.6 MW در مقایسه با تمام انرژی که به طور مداوم توسط خورشید، به زمین و یونوسفر داده می شود، انرژی بسیار ناچیزی است.
از این گذشته، پشتیبانان HAARP، اینگونه استدلال می کنند که فعالیت های آن از زمان استقرار، به شدت شفاف و آشکار بوده است. تمام فعالیت ها ثبت شده اند و در اختیار عموم قرار دارند. دانشمندان بدون پاکسازی امنیتی، حتی با ملیت خارجی به طور عادی اجازه ورود به پایگاه را دارند. تاسیسات HAARP به طور مرتب و در هر زمان میزبان تور های غیر نظامی برای دیدن از تمامی تاسیسات می باشد.

[sadid]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

ممنون یه پیشنهاد هم اینکه اگر صلاح دونستی همین ترجمه رو روی خود سایت ویکی پدیای فارسی بزار .... اگه نزاری خودم میزارم :mrgreen:
ضمنا چه میکنه این فتوشاپ

[magician]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

سلام

ممنون یه پیشنهاد هم اینکه اگر صلاح دونستی همین ترجمه رو روی خود سایت ویکی پدیای فارسی بزار .... اگه نزاری خودم میزارم icon_mrgreen

در اولین فرصت این کارو می کنم :biggrin:

ضمنا چه میکنه این فتوشاپ icon_lol

در مورد عکس ها میشه گفت فوتوشاپ بوده، اما توی ویدیو ها هم یه همچین چیزی مشخصه که از چند جا فیلمبرداری شده. حالا این چی بوده! oo:

[sadid]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

چه میکنه این Ulead و Adobe Primier :biggrin:
میتونه نویز هم باشه
حداقل به لحاظ عملی مسجله که شفق قطبی توی چین رخ نمیده

[sadid]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

این یه وبلاگ هست که به این مسئله پرداخته البته قضیه اش بیشتر سیاسی شده تا علمی (البته خودشون هم اشاره کردند) ولی مطالب مفیدی داره که بحث رو تکمیل میکنه:
http://az-soraya.blogfa.com/
این لینک رو یکی از دوستان توی بحثی مشابه توی سایت معرفی کردند.

یه بار دیگه میگم که این پروژه تا حد زیادی Open Source هست و چیز مخفی به لحاظ علمی و فنی نداره
نگرانی از استفاده با قدرت خیلی زیاد و به مدت طولانی است که بیشتر اثرات زیست محیطی به دنبال داره
این میتونه یه کم ازون تئوریها توطئه رو کم کنه

-------------------
وبلاگ رو خوندم نظر هم رو میگم
۱.امواج هارپ از نوع الکترومغناطیسی هستند خوب اگر این امواج با اون قدرت که در وبلاگ گفته شده تولید میشن پس:
چطور میشه که هیچ تاثیری در وسایل الکترونیکی ندارن اینکه از ۱۰ هزار بمب الکترومغناطیسی بدتره
چطور میشه اصلا قدرت مکانیکی در اون حد پیدا میکنه که لایه زیر زمین رو تکون بده
چطور میشه که حالا زمین رو تکون میده ولی سطح زمین رو تکون نمیده
۲.ایشون آماری رو از تعداد زلزله ها در کشورهای دنیا و البته ایران اوردن که خیلی خوبه ولی مشکل نمودارهای ایشون اینه که فقط ۲۰ سال رو پوشش میده در مورد زلزله باید بازه های خیلی گسترده تری رو برآورد کرد ۲۰ سال در مسئله حرکت صفحه ها چیزی نیست ضمنا یه متحصص ژئوفیزیک باید در این مورد نظر علمی بده و آخر هم اینکه درسته که یه برآورد آماری ساده کار ساده ایست ولی کلا آمار و آمار توصیفی فرآیند پیچیده ای است وقتی نمودار یکدفعه جهش داشته ممکنه که این جهش به خاطر یک زلزلهٔ شدید باشه که ممکنه در صد سال یا صدها سال یه بار اتفاق بیافته و تاثیر زیادی روی نمودار داشته باشه به همین خاطر باید دقت بیشتری بشه و مسائلی مثل حاشیه ای بودن دادهٔآ آماری و واریانسش و... هم گفته بشه.

«تصور نکنید که همه سیل ها، خشکسالی ها و زلزله ها طبیعی اند، خیر! اول گرم شدن "جو" را به دروغ به مردم میفروشند و در اذهان جاسازی میکنند و بعد همه بلاهای شبه طبیعی را بر سر مردم آورده و اگر کسی سئوال کرد که "این همه سوانح از کجاست؟" میگویند "تقصیر از شما است که هوا را گرم می کنید!»

نمیدونم چی بگم پس این همه تحقیقات علمی راجع به پدیدهٔ گرم شدن زمین و این همه دانشمندان با ملیتهای مختلف یا سرکارند که ممکن نیست یا اینکه اونا هم به یه انجمن سری متصل اند که دارن سر مردم رو شیره میآمالند

من مخالف این نیستم که ممکن هست ازین پروژه استفادهٔ نابهآجا بشه ولی نباید اینقدر سریع نتیجه گیری کنیم از روی یه فیلم با این پس زمینه که اینهمه افراد متخصص در خواب غفلت هستن اصولا مسائل علمی اینجور نیست از طرفی تکنولوژی ای که فقط در اختیار آمریکا نیست و به لحاظ علمی باز هست و حتی ایران هم اگر بخواد به نظر من میتونه بسازه چرا اینقدر باید سری باشه و چه چیزی باعث میشه که یک همچین پروژه ای در کار باشه و این همه انسانهائی که درگیر هستن از افراد سیاسی تا دانشمند و.... کسی چیزی نگه بهرحال تکنولوژیش هست حتی اون انجمن NO HAARP هم که بیشتر روی مسائل محیط زیستی فوکوس کرده ادعای زلزله و ... نکرده
مثلا درین وبلاگ از روی تصویری آخر اون دلفین نتیجه گیری کرده که سوخته در حالیکه مسئولان و متخصصین کشور خودمون چنین چیزی رو نگفتن...من که در رنگ پوست دلفین ها متخصص نیستم ولی فکر نمیکنم سوختگی باشه اونم وقتی که اونائی که دارن بررسیش میکنن اینو نگفتن...
بهرحال.... قضاوت با خودتون هست من نظر خودم رو گفتم اینم دو عکس البته به انتخاب خودم:

[sadid]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

در پایان مقالهٔ اون وبلاگ منابعی هم فراهم شده که توصیه میکنم بخونین تا به روشن شدن قضیه بیشتر کمک کنه
مثلا پیوندی هست به اسم دومای روسیه چگونه فکر میکنه؟ خوب میرید و روی لینک کلیک میکنن یه فایل text هست که مطالعه میکنید هر چند این نامه در سایتی مرتبط با مسائل امنیتی قرار داره که حوصله نکردم چک کنم ولی این نامه کلا نگرانی تعدادی از نمایندگان دومای روسیه است و نامه ای که ولادیمیر پوتین در این باره نوشتن که در اون مقالهٔ که در اول تاپیک هم بود بهش اشاره شد. همین. حالا روسیه هم ازین سلاح بهره میبره ولی چه جوریه که چین خبر نداره که زلزله ای که اون همه بهش لطمه زد کار این بوده و چرا چین نتونه همین بلا رو سر کنتاکی نیاره بعد آمریکا سن پطرزبورگ رو نابود کنه با زلزله و کره شمالی هم توکیو رو ... و مردم هم بی خبر از همه جا...
بهرحال میگم اون لینکهای مرجع رو هم بخونین بد نیست البته اگه وقتش باشه
زیادی حرف زدم لزوم نداشت :angry:

[magician]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

سلام
مطالب این وبلاگ رو من تو سایت ها و وبلاگ های زیادی دیدم که عیناً از یه جایی کپی کردن و معلوم نویسنده ش کیه. اما مشخصه که هر کی هست عاشق شایعه پراکنیه! بعضی از موارد منطقی به نظر میرسه، اما این بابا زمین و زمان رو به هارپ نسبت داده.
منشأ بیشتر این شایعات هم روسیه بوده که خودش تأسیساتی به همین شکل تو خاک خودش داره. پس ...

[mjtooba]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

چند نکته:
این پروژه با حمایت مالی نیروی دریایی آمریکا پیش می رود,اونها که محض رضای خدا پول خرج نمی کنن
ادعاهایی که توی ثبت اختراع لیدر این پروژه اومده,زمینه های مختلفی از تغییرات آب و هوایی تا ... رو در بر داره
ویدیوهایی که تو سایت یوتیوب مرتبط با این پروژه قرار داده شده,بعضی شون گزارش های معتبرین (حالا یا واقعیت موجود یا بزرگ کردن الکی)
صنایع نظامی از ساده ترین نظریات علمی,عجیب ترین و کاملترین پیاده سازی ها رو انجام میده,این موضوع رو هم نباید دست کم گرفت
بعضی چیزا هم هست که اونایی که لازمه بدونن می دونن,و در موردش نگرانن ولی مردم که نباید نگران خیلی چیزا باشن.

در آخر هم قضیه یک کلاغ چهل کلاغ رو فراموش نکنین که تقریبا تمام بلاگ های فارسی یک مطلب رو کپی کرده بودند و خوشبختانه معلوم نیست کی اولین بار اون رو نوشته و صحت اون گفته هاش رو به عهده بگیره,نه اینکه حدس بزنه.

نظریات شخصی من راجع به این پروژه اینه که می تونه واقعیت باشه و یک جوری بعضی چیزها رو توجیه کنه و یا ممکن است که برای ایجاد جنگ تبلیغاتی و بزرگ نشون دادن به کار بره.
ولی در نظر بگیرید دور از ذهن نیست,خیلی چیزهایی که الان داره درست می شه,چند سال پیش نا ممکن جلوه می کرد.

کتاب ANGLES DONT PLAY THIS HAARP رو هم از www.scribd.com گرفتم,بخونم خلاصش رو بهتون می گم.

[sadid]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

از ابتدای بحث این تاپیک کسی منکر امکان سوءاستفاده های نظامی نشده و من خودم هم فکر نمیکنم این یه پروژه صرف علمی باشه ولی مسئله توی بزرگ کردن قضیه است که به قول آقای محمودی زمین و زمان رو بهش نسبت میدن....توی همون پست اول هم اشاره ای به مخالفتهائی که با این پروژه میشه، شد که اکثرا جنبشهائی با نگرشهای محیط زیستی هستن (تاحد زیادی)آمثل جنبش NO HAARP و...
اینجا یه فروم علمی هست و ما هم اینقدری سر در میاریم که این تکنولوژی حداقل تا چه حدی هست چه چیزائی ممکنه و چه چیزائی اصلا منطقی نیست بهرحال اینجا با یه بلاگ که نویسنده اش تخصصی مرتبط نداره و علاقه اش به موضوع در جهت مسائل سیاسی و .. فرق داره...
اینجا نمیشه چشم رو روی خیلی از واقعیت ها بست و شروع به خیال پردازی کرد....

منتظر خلاصه ای ازون کتاب هستم .... پیشاپیش ممنون از مشارکتتون

[MortezaMir]

پاسخ : HAARP تکنولوژی یا تهدید؟

سلام
دوستان، من نفهمیدم تا حالا با این هارپ به طور رسمی آزمایش ایجاد طوفان انجام داده اند یا خیر؟